KOCAELİ'NİN TARİHÇESİ
Dünya'nın önemli yollarının kavşak noktası durumunda olan İzmit ve civarında tarih öncesi çağlardan yaklaşık olarak M.O. 3000'den itibaren insanların yaşamakta olduğu yapılan araştırmalar sonucu ortaya çıkmıştır.
Günümüze kadar devamlı iskan edilmiş olan İzmit'e ait ilk deliller M.Ö. 12 yy.la dayanmaktadır. Bu tarihlerde Frigler bölgeyi ellerinde tutmuş, ardından Yunanistan'ın Megara şehrinden kendilerine yeni bir yer aramak için yola çıkan göçmen bir grup, şimdiki Başiskele mevkiinde ASTAKOZ adını verdikleri şehri kurmuşlardır.
Trakia kralı Lysimakhos'un ASTAKOZ'u tahrip ettirmesiyle bugünkü İzmit'in de üzerinde bulunduğu yamaçlara NİKOMEDİA adında yeni bir şehir kurulur. M.Ö. 91 - 94 yıllarında Romalılara bağışlanır. M.S. 284 yılında İmparator Diokletionus, Nikomedia'yı yeniden başkent yapar. Onun zamanında Nikomedia; Roma, Antakya, İskenderiye'den sonra dünyanın 4'ncü büyük şehridir. 11. yy'ın son çeyreğinde Nikomedia, Selçuklular tarafından zapt edilir. I. Haçlı Seferinde geri alınan Nikomedia, bir süre Latinlerin işgalinde kaldıktan sonra tekrar Selçuklulara geçer. Orhan Gazi zamanında, Adapazarı ve Hendek yörelerinin Valisi Akçakoca bey, kenti alınca şehir Osmanlı Devleti'nin egemenliğine girer. Başlangıçta İznik'in yan komşusu anlamında İznikmid olan şehrin adı, zamanla İzmit'e dönüşmüştür.
1888 yılına kadar İstanbul'a bağlı kalan İzmit bu tarihten sonra ayrı bir kent olur. İstiklal Harbi öncesi İngiliz ve Yunan kuvvetlerinin işgalinde kalan şehir 28 Haziran 1921'de kurtarılmış, Cumhuriyetin ilanından sonra da Kocaeli vilayetinin merkezi olmuştur. Cumhuriyet döneminde bölgeye yapılan sanayi yatırımları ile sanayi altyapısı tamamiyle şekillenir, hem devlet, hem özel girişimler artar. Bugün ileri düzeyde sanayi ve endüstri kenti olan Kocaeli; çevresi ile demiryolu ve en gelişmiş karayoluna sahiptir. Bunun yanı sıra Derince ve İzmit limanlarıyla da dünyanın dörtbir yanma deniz yolu bağlantısı kurulmuştur. Yüzölçümü açısından küçük bir il olan Kocaeli, gerek sanayi sektöründeki üretim ve katma değer, gerekse bu sektörde çalışan insan açısından sadece Türkiye için değil, dünya için de ilginç bir örnektir.
Doğal güzellikleri, plajları, yaylaları, kayak merkezi ve tarihi eserlerinin yanında Karadeniz ve Marmara denizine olan kıyıları, Kocaeli iline ticaret ve turizm açısından da ayrı bir önem kazandırmaktadır.
KOCAELİ NİN KONUMUKocaeli; Asya ve Avrupayı birbine bağlayan Marmara Denizi'nin ve Marmara Bölgesinin doğusunda yer alan bir ildir. Gebze, Körfez, Karamürsel, Gölcük, Kandıra, Derince ve Merkez ilçe İzmit olmak üzere toplam yedi ilçeden oluşur. Kuzeyde Karadeniz, Doğuda ve Güney Doğuda Sakarya, Güneyde Bursa, Batıda Yalova ve İstanbul illeri yer almaktadır. Konum itibariyle Türkiye'nin en küçük altıncı ilidir. 2007 nüfus sayımına göre 1.437.926 kişi, km 'ye düşen nüfus sayısı 398 kişidir. Kara, Demir, Deniz ve hava yolu ulaşımları ile Türkiyenin en önemli geçiş noktalarından biridir.
İZMİT
Kocaeli'nin merkez ilçesi olan ve aynı adı taşıyan İzmit, Körfez'in doğu ucuna yakın bir kıyı kentidir. Türkiye'nin Asya ile Avrupa arasındaki en önemli geçiş güzergahının üzerinde kurulmuş, tarihi bir kenttir. Büyük sanayi kuruluşlarının ve alış veriş merkezlerinin bulunduğu İzmit'in nüfusu köy ve bucaklarıyla birlikte toplam 371.725'e ulaşmıştır. İzmit sanayi kenti olarak tanınmasının yanı sıra, kültür, sanat ve eğitim merkezi olma yolunda ciddi atılımlar yapan bir kenttir. Kente özgü yöresel bir tatlı olan pişmaniye de dünya çapında bir üne sahiptir.
DERİNCE
Osmanlılar döneminde "Çınar Çayırı" olarak anılan ve I. Selim zamanında Çınarlı Köyü olarak kayıtlara geçen bir yerleşim yeridir. Etkin ve hızlı gelişen sanayileşmenin getirisi olarak yoğun şekilde göç almış; hızla artan nüfusu ile gelişerek 2000 yılında ilçe olmuştur. İlçe nüfusu yaklaşık 97.476'dır. İstanbul ile Anadolu arasında geçiş sağlayan yolları ve Marmara Denizi'nde boğazların trafik ve navlun yükünü hafifletici etkisi olan Derince Limanı; çok etkin dağıtıcı -toplayıcı ve Ro - Ro seferlerini yürütmektedir.
Kocaeli ilinin sanayi özelliklerini yoğun bir şekilde bünyesinde barındıran Derince, Büyük sanayi kuruluşlarının yanısıra iş merkezleri ve küçük sanayi kuruluşları ile de ilimizin sanayi merkezlerindendir. Derince, Çenesuyu ile de ülke çapında bir üne sahiptir.
GÖLCÜK
İzmit Körfezi'nin güney sahilinde yer alan ilçe, İzmit'e 16 km uzaklıktadır. 199 km2 yüzölçümü olan Gölcük, Samanlı Dağları ile İzmit Körfezi'nin arasında bulunmaktadır. Gölcük, kent merkezi İzmit - Bursa karayolunun iki yanında dar bir şerit halinde doğu - batı yönünde uzanan yerleşimin uzunluğu 3.5 km. kuzey - güney yönünde genişliği ise 1 km'dir. Kuzeyden Körfez, güneyden dik yamaçlar, batıdan geniş bir yer kaplayan askeri alanlarla sınırlanmıştır. Gölcük doğusunda İzmit, batısında Karamürsel, güneyinde İznik, kuzeyinde İzmit Körfezi ile sınırlıdır. 17 Ağustos 1999' dan önce Türkiyenin en gözde ilçelerinden biri olan Gölcük, 17 Ağustos 1999 Marmara Felaketinde çok büyük hasarlar almıştır. Nüfusu 108.77l'dir.
KÖRFEZ
İzmit'in batı sahilinde kara ve demir yolu üzerinde yer almaktadır. İzmit'e 20 km uzaklıktaki ilçede Tüpraş, Petkim, İgsaş gibi büyük sanayi kuruluşları bulunmaktadır. Otomobil Yarış Pisti, Kirazı, sahili ve çay bahçeleri ile günübirlik dinlenme merkezidir. 106.615 nüfusu ile Kocaeli'nin dördüncü büyük ilçesidir.
Körfez'e bağlı Hereke beldesi meşhur halıları ile ün yapmış bir yöredir.Ayrıca Sümerbank'a ait halı fabrikası da bu beldede yer almaktadır Alman İmparatoru Wilhelm Kaiser'in Osmanlı İmparatorluğunu ziyareti için özel olarak Yıldız Sarayının minyatürü olarak yapılan Köşk'de Hereke'de yer almaktadır.
KARAMÜRSEL
İzmit Körfezi'nin güney kıyısında, İzmit - Yalova kıyı yolu üzerinde kurulmuş 48.464 nüfuslu bir ilçedir. Karamürsel'in doğusunda Gölcük, güneyinde İznik, batısında Yalova, kuzeyinde ise Marmara Denizi yer almaktadır. İzmit'e 35 km uzaklıktadır. İlk Osmanlı Kaptan-ı Deryası Karamürsel Bey'in anıt mezarının da bulunduğu ilçe, sahildeki çay bahçeleri, parkları, yürüyüş alanları, restoranlarıyla ilgi çeken mekanlardandır. Karamürsel sepetiyle tanınan bu yöremiz, sera çiçekçiliğinde de büyük ilerlemeler kaydetmiştir.
KANDIRA
Kocaeli'nin Karadeniz sahilindedir.İlçe, kuzeyde Karadeniz'in engin sularına yaslanırken, doğuda da Sakarya ilme bağlı Kaynarca ilçesi ile sınırlıdır. Batı sınırında İstanbul'un Şile ilçesi, Ağva kasabası ile komşu olan Kandıra'nın güney sınırını il merkezine bağlı köyler oluşturur. İzmit'e 46 km uzaklıktadır. İlçenin nüfusu 52.340'dır.Bızanslılar ilçeye santral anlamına gelen "kentri" adını vermişlerdir. Kerpe Bitinya Krallığı'nın ardından Roma, Bizans ve Ceneviz gemilerinin uğrağı haline gelmiştir. Osmanlı döneminde İstanbul'un odun kömürü, tomruk gibi ihtiyaçları Kerpe'den sağlanmıştır. Kandıra Orhan Bey zamanında Kocaeli Fatihi adıyla anılan Akçakoca Bey tarafından Osmanlı topraklarına katılmıştır. 1868 yılından önce Kandıra Üsküdar kazasına bağlı bir nahiye iken ilçe olunca bağımsız izmit Sancağı'na bağlanmıştır. Kandıra, temiz sahilleri nedeniyle yaz aylarında turizm faliyetlerinin yoğunlaştığı bir ilçedir. Babadağı tepesinde Kocaeli Fatihi Akçakoca'nın anıt mezarı bulunmaktadır. Yöreye özgü Kandıra bezi koy evlerindeki tezgahlarda dokunup, eski türk motifleriyle süslenerek beyeniye sunulmaktadır. Hindisi ve Yoğurdu ile haklı bir üne kavuşan Kandıra meşhur süsleme taşları ile de ayrıca çok iyi tanınmaktadır.
GEBZE
İzmit - İstanbul karayolu üzerinde İzmit'e 51 km uzaklıktadır.büyük sanayi kuruluşları yanında Türkiye Bilimsel ve Teknik araştırmalar Kurumu ( TÜBİTAK - MAM ) ve Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü ( GYTE )' nünde bulunduğu ilçenin nüfusu 417.944'e ulaşmıştır.Kartacalı komutanı Hannibal'in mezarı, arkeolog ressam Osman Hamdı Beyin Müze Evi ile Mimar Sinan'ın eseri Çoban Mustafa Paşa Külliyesi Gebze' nin önemli tarihi eserlerindendir. Gebze'de ikinci konut ağırlıklı yerleşim birimlerinden Darıca - Bayramoğlu, yazlık siteleri ve sahili ile önemli tatil beldelerindendir. Ballıkayalar Tabiat Parkı, Darıca Bayramoğlu Kuş Cenneti ve Temalı Parkı da ilçenin doğal güzelliklerini oluşturmaktadır.
16 Yüzyılda İzmiti Gösteren Minyatür (Tarihçi Matrakçı Nasuh'e aittir)
19. Yüzyılda İzmiti Gösteren Harita
1930 lu Yıllarda Gebze Çoban Mustafa Paşa Külliyesi 
